Εκτύπωση

Aθήρι

Ελληνική, εκλεκτή, λευκή ποικιλία αµπέλου που η καλλιέργειά της στην Κρήτη ανάγεται σε πολύ παλαιούς χρόνους. Ο Θηραίος Οίνος ήταν γνωστός ήδη από τον 2ο αιώνα και από τον 12ο αιώνα (Θεόδωρος Πρόδροµος ή Πτωχοπρόδοµος) υπάρχουν αναφορές για τον Κρητικόν Αθύρην, που παραπέµπουν ευθέως στην ποικιλία Αθήρι και την καλλιέργειά της στην Κρήτη. Κατά µια εκδοχή είναι η ποικιλία «θηραϊκή» της αρχαιότητας. Κατά τον Λογοθέτη (1965) το όνοµα προήλθε από τα «θηραία σταφύλια» (> θήραια > το θήρι > το αθήρι). Ήταν η βασική ποικιλία για την παραγωγή του Μαλβαζία οίνου. Ως Athiri περιγράφεται από τους Guillon a1895), Viala και Vermorel (1909) και από τον αβά Peques (1842) αναφέρεται ως Athyri, ποικιλία αµπέλου που καλλιεργείται στην Κρήτη, τη Ρόδο και τη Σαντορίνη.
Αναφέρονται (Κριµπάς 1943α) δύο παραλλαγές της ποικιλίας Αθήρι: το Αθήρι µαύρο ή Μαυραθήρι και το Θραψαθήρι. Οι ποικιλίες Greco bianco, Grecanico, Malvoisie blanche που καλλιεργούνται στην Ιταλία και τη Γαλλία θεωρούνται συγγενείς µε το Αθήρι (Λογοθέτης 1965).
Nεότερες έρευνες µε τη χρήση µοριακών δεικτών (Stavrakakis και Biniari 2005) έδειξαν ότι υπάρχει στενή γενετική σχέση µεταξύ των ποικιλιών Αθήρι, Θραψαθήρι, Μονεµβασιά και µάλιστα ότι η ποικιλία Αθήρι είναι κατά πάσα πιθανότητα γονεϊκή ποικιλία των άλλων.
Σήµερα η ποικιλία καλλιεργείται σε έκταση 12.000–15.000 στρ. περίπου και συνιστάται για τα αµπελουργικά διαµερίσµατα της ∆ωδεκανήσου, των Κυκλάδων, της Κρήτης, της Μακεδονίας, της Θράκης, της Στερεάς Ελλάδας και για τους νοµούς Αργολίδας, Αχαΐας, Κορινθίας, Λακωνίας, Λέσβου, Χίου και για την Ικαρία.