17 Φεβρουαρίου 2014
Μετωπική σύγκρουση των παραγωγικών δυνάμεων της Ευρώπης, με τις δυνάμεις φιλελευθεροποίησης του αμπελοοινικού τομέα με αιχμή τις άδειες φύτευσης
Κεντρικό θέμα των συνεδριάσεων της Copa Cogeca και της Συμβουλευτικής Ομάδας του Οίνου στις 13 και 14 Φεβρουαρίου αντίστοιχα, στις οποίες συμμετείχε η ΚΕΟΣΟΕ,
κατέληξε να εξελιχθεί το νέο καθεστώς χορήγησης αδειών φύτευσης που θα ισχύσει στον αμπελοοινικό τομέα από 1/1/2016.
Ειδικά στην συνεδρίαση της ομάδας Οίνος της Copa Cogeca, στην οποία συζητήθηκαν τα σχέδια των κατ’ εξουσιοδότηση και εφαρμοστικών πράξεων της Commission σχετικά με την εξειδίκευση των κριτηρίων επιλεξιμότητας και προτεραιότητας σύμφωνα με το άρθρο 64 του ΚΑΝ(ΕΚ) 1308/2013, εμφανείς ήταν οι τάσεις που συνηγορούν ώστε το σύστημα των αδειοδοτήσεων να είναι όσο δυνατόν παρόμοιο με αυτό του ισχύοντος σήμερα των δικαιωμάτων φύτευσης. Έντονος προβληματισμός υπήρξε με την προοπτική της εκρίζωσης (με σκοπό την επαναφύτευση) εκτός ζώνης ΠΟΠ και την αυτόματη απόκτηση άδειας εντός ζώνης ΠΟΠ, καθώς επίσης και με τις ποικιλίες που θα έχει δικαίωμα να εγκαταστήσει ο αμπελουργός εντός μιας ζώνης, σε σχέση με τον οίνο που θα παράγει (ΠΟΠ ή ποικιλιακό).
Η παρέμβαση της ΚΕΟΣΟΕ εστιάστηκε κυρίως στο θέμα του συνδυασμού και του περιεχομένου των τριών κριτηρίων επιλεξιμότητας και των οκτώ κριτηρίων προτεραιότητας με βάση τις προτάσεις της Commission. Συγκεκριμένα η ΚΕΟΣΟΕ ανέπτυξε τη συσχέτιση του κριτηρίου επιλεξιμότητας σύμφωνα με τον οποίο ο αιτών δε μπορεί να λάβει άδεια φύτευσης μεγαλύτερη από την έκταση που κατέχει και του κριτηρίου προτεραιότητας σύμφωνα με το οποίο το Κράτος Μέλος επιλέγει να σταθμίσει την αύξηση του μεγέθους των εκμεταλλεύσεων.
Η πρόταση της Commission θέτει το όριο του 1 ha από το οποίο και πάνω μπορεί το Κράτος Μέλος να υιοθετεί το κριτήριο αυτό, εξαιρώντας τη συντριπτική πλειοψηφία των νησιωτικών και ορεινών εκμεταλλεύσεων στη χώρα μας, από την προτεραιότητα λήψης αδειών φύτευσης.
Η ομάδα Οίνος υιοθέτησε την πρόταση της ΚΕΟΣΟΕ για εφαρμογή των κριτηρίων με απόφαση του Κράτους Μέλους χωρίς όριο minimum έκτασης, αφού όπως τεκμηρίωσε η ΚΕΟΣΟΕ με το σύστημα αυτό οι μικρές εκμεταλλεύσεις καθίστανται σχετικά μικρότερες και οι μεγάλες σχετικά μεγαλύτερες. Ωστόσο η Commission κράτησε «κλειστά τα χαρτιά της» αφού ήταν ανέτοιμη να απαντήσει σε επίπεδο λεπτομερειών, ενώ διεφάνη ότι μέσω των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων θα υπάρξουν αλλαγές (προσθήκες) και στα κριτήρια επιλεξιμότητας, αλλά και στα αντίστοιχα αλλαγές στα κριτήρια προτεραιότητας.
Στις αντιδράσεις των παραγωγών (Copa Cogeca – ΚΕΟΣΟΕ) σε σχέση με την εφαρμογή της κατ’ αναλογία χορήγησης αδειών (Prorata) με βάση τις αιτήσεις στην περίπτωση που το σύνολο των αιτήσεων υπερβεί το 1%, η Commission διευκρίνισε ότι η Prorata θα εφαρμοστεί μόνο αν το Κράτος Μέλος δεν χορηγήσει άδειες με βάση κριτήρια προτεραιότητας. Η διευκρίνιση αυτή, ουσιαστικά παραχωρεί τη δυνατότητα στα Κράτη Μέλη να ασκήσουν αναγκαίες πολιτικές κατά την ιεράρχηση των δικαιούχων στις νέες άδειες φύτευσης.
Το θέμα των αδειών φύτευσης αποτελεί το αγκάθι της νέας ΚΑΠ για τον αμπελοοινικό τομέα και έχει εξελιχθεί σε διελκυστίνδα μεταξύ των παραγωγών που αντιτίθενται στην απελευθέρωση των φυτεύσεων και της βιομηχανίας που την επιδιώκει. Το κύριο μέλημα στο άμεσο μέλλον των παραγωγών θα είναι η διατήρηση του σημερινού μοντέλου στην αμπελοκαλλιέργεια, μέσω της λήψης αδειών έναντι των πολιτικών που θέλουν την φιλελευθεροποίηση του τομέα και την είσοδο χρηματιστηριακής αντίληψης σ’ αυτόν.