15 Ιουλίου 2021
Σε εκκρεμότητα η εθνική ενίσχυση για την Απόσταξη κρίσης, ο χρόνος κυλά εις βάρος του κλάδου
Παρά τις επίμονες προσπάθειες της ΚΕΟΣΟΕ, προέδρων συνεταιρισμών και της ΕΔΟΑΟ και παρά τις υποσχέσεις κυβερνητικών στελεχών, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει «λευκός καπνός» στο σκέλος της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό του έκτακτου μέτρου της Απόσταξης κρίσης, μέτρο το οποίο έχει αποφασίσει να ενεργοποιήσει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Από τον Απρίλιο 2021, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σπ. Λιβανός απευθύνθηκε στον ομόλογό του υπουργό Οικονομικών, ζητώντας του να διαθέσει το ποσό των 20.000.000 € για το σκέλος της εθνικής χρηματοδότησης της Απόσταξης Κρίσης.
Έκτοτε έχουν γίνει αμέτρητες παρεμβάσεις για την έγκριση της χρηματοδότησης από την ΚΕΟΣΟΕ και προέδρους μελών της, αλλά και από την ΕΔΟΑΟ, οι οποίες έχουν αποβεί άκαρπες.
Η σημαντικότητα του μέτρου υλοποίησης της Απόσταξης Κρίσης είναι προφανής και για το λόγο αυτό σε τηλεδιασκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στο τέλος Ιουνίου, η ΕΔΟΑΟ με τη σύμφωνη γνώμη των συστατικών της φορέων ΚΕΟΣΟΕ και ΣΕΟ, παραιτήθηκε από το δικαίωμα υλοποίησης εγκεκριμένων και συμβασιοποιημένων προγραμμάτων Προβολής προώθησης οίνων σε Τρίτες Χώρες και πληροφόρησης στα Κράτη Μέλη (εσωτερική αγορά), με αποτέλεσμα να εκταμιευθούν στον Εθνικό Φάκελο επιπλέον ποσά της τάξης των 3.600.000 €. Με την «διευκόλυνση» αυτή της ΕΔΟΑΟ προς το ΥΠΑΑΤ και προς τον κλάδο, διατέθηκε ποσό για τον Πράσινο Τρύγο της τάξης του 1.600.000 € .
Παράλληλα μετά και την παραίτηση από τα αντίστοιχα εγκεκριμένα προγράμματα του Enterprise Greece SA (πρώην ΟΠΕ), προέκυψε το ποσό που θα διατεθεί για το μέτρο της Απόσταξης Κρίσης με κονδύλια μόνο από τον Εθνικό Φάκελο (εν αναμονή έγκρισης αντίστοιχου ποσού από τον κρατικό προϋπολογισμό) που ανέρχεται περίπου στα 9.000.000 €. Κατά την άποψη της ΚΕΟΣΟΕ το ποσό αυτό δεν επαρκεί για να καλύψει τα συνολικά αιτήματα των οινοποιείων (συνεταιριστικά και ιδιωτικά), που σύμφωνα με τις δηλώσεις τους προτίθενται να αποστάξουν 20.000 tn οίνου ,όλων των κατηγοριών.
Το ποσό των 9.000.000 € (χωρίς δηλαδή τυχόν εθνική χρηματοδότηση) πρόκειται, με τροποποιητική του δήλωση να κοινοποιήσει και το ΥΠΑΑΤ προς την Commission για την ενεργοποίηση του μέτρου της Απόσταξης.
Και παρά το ότι οι προσπάθειες για εκταμίευση ποσού από τον κρατικό προϋπολογισμό συνεχίζονται, λόγω στενότητας πλέον χρόνου, η αρμόδια υπηρεσία έχει προωθήσει προς υπογραφή ΚΥΑ για την φετινή απόσταξη κρίσης, η οποία έχει τις παρακάτω προβλέψεις:
• ορίζεται ανώτατο πλαφόν όγκου προς απόσταξη της τάξης των 800 tn ανά οινοποιείο, πλαφόν που μπορεί να τροποποιηθεί προς τα πάνω, εφόσον:
o υπάρξουν αδιάθετες ποσότητες μετά το πέρας των αιτημάτων
o εγκριθεί έκτακτη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό
• ο προϋπολογισμός του μέτρου θα ανέρχεται στα 9.000.000€, με δυνατότητα τροποποίησής του
Ως προς το θέμα των τιμών αποζημίωσης ανά λίτρο αποσταζόμενου οίνου, παρά το ότι σε πολιτικό επίπεδο η ηγεσία απεδέχθη την πρόταση της ΚΕΟΣΟΕ για διαφοροποίηση των τιμών ανάλογα με το κόστος αγοράς σταφυλιών το 2020 και παρά το ότι η πρόταση αυτή έχει κατατεθεί από τον Δεκέμβριο του 2020, η αρμόδια υπηρεσία Πληροφορικής του ΥΠΑΑΤ, δήλωσε ότι δεν υπάρχει χρόνος τροποποίησης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποδοχής των αιτημάτων (παρά τις συνεχείς οχλήσεις στελέχωσης των υποστελεχωμένων υπηρεσιών), με αποτέλεσμα, πιθανότατα οι τιμές απόσταξης να είναι όμοιες με τις αντίστοιχες του 2020 .
Όπως σε όλους τους τόνους επισήμανε η ΚΕΟΣΟΕ, μια τέτοια αντιμετώπιση όμοιων τιμών για ολόκληρη τη χώρα, θα στρεβλώσει περαιτέρω την οινική αγορά και θα επιτρέψει να δημιουργηθούν επίσημα κερδοσκοπικές πρακτικές, ιδίως για τα οινοποιεία που κατέβαλλαν πέρσι χαμηλές τιμές σταφυλιών.
Ζητούμενο επίσης είναι το κατά πόσο ταχύτατα θα κινηθούν από εδώ και στο εξής οι διαδικασίες απόσταξης, ώστε αρκετά οινοποιεία που έχουν γεμάτες δεξαμενές να προλάβουν να οδηγήσουν το περιεχόμενό τους στην απόσταξη, ώστε να μπορέσουν να παραλάβουν σταφύλια.
Το γεγονός της καθυστέρησης λήψης αποφάσεων ,έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργούνται πιέσεις που επιτρέπει η μέχρι τώρα πρακτική του υπουργείου. Οι πιέσεις αφορούν τις τιμές των σταφυλιών, που με την δεδομένη καθυστέρηση στην λήψη αποφάσεων ,γίνονται έρμαιο του υπάρχοντος κυκλώματος του ιδιωτικού εμπορίου, το οποίο στην κακή συγκυρία των δημιουργημένων αποθεμάτων - λόγω covid 19 - θα εκμεταλλευτεί την απόγνωση και την ανασφάλεια που υπάρχει στις τάξεις των αμπελουργών, που αγωνιούν να διαθέσουν την παραγωγή τους, μετά από την τελευταία χρονιά που πολλοί είδαν τις τιμές των σταφυλιών να μειώνονται κατά 50%.
Σε πιο δυσχερή θέση βρίσκονται φέτος οι οινοποιητικοί συνεταιρισμοί - οι οποίοι κατέβαλλαν το 2020 τιμές όμοιες με αυτές του 2019 – σε μια στρεβλωμένη αγορά οίνου με το χαρακτηριστικό των απίστευτα χαμηλών τιμών οίνων. Σε αυτές τις συνθήκες δεν ήταν εύκολη η διάθεση της παραγωγής τους ( όταν μάλιστα πραγματοποιήθηκαν εισαγωγές φθηνών οίνων) και θα κληθούν να απορροφήσουν και πάλι (λόγω του καταστατικού τους) τις ποσότητες σταφυλιών που θα τους εισκομίσουν τα μέλη τους.
Την κατάσταση των συνεταιρισμών για μια ακόμη φορά έχει επιδεινώσει, η ανυπαρξία ελέγχων στην παραγωγή και στην αγορά οίνου, που έχει οδηγήσει τις τιμές οίνων σε επίπεδα, που αντιστοιχούν σε αγορά της πρώτης ύλης (σταφύλια) μεταξύ 0,13 € και 0,20 € ανά κιλό, τις περισσότερες φορές χωρίς παραστατικά.
Να τονισθεί τέλος ότι η αναρχία που παρατηρείται στην αγορά, έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια και ειδικά από την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί ,χωρίς οι κρατικές δομές να έχουν να επιδείξουν, ένα έστω παράδειγμα συνέπειας στην εφαρμογή των θεσμοθετημένων από το ίδιο κράτος ,αυστηρών διατάξεων ,προστασίας των οινοπαραγωγών και του εισοδήματος των αμπελουργών .
Με τις συνθήκες αυτές το ίδιο το κράτος υποθάλπτει και ενισχύει όρους άνισου ανταγωνισμού στις επιχειρήσεις του κλάδου και ιδιαίτερα στους συνεταιρισμούς που αδυνατούν να κινηθούν σε πλαίσιο αγοράς χωρίς κανόνες και οι οποίοι άλλωστε κατηγορήθηκαν και κατηγορούνται εξ΄αυτού του λόγου στη χώρα μας ,για ανικανότητα αξιοποίησης των “Αρχών του συνεταιρίζεσθαι” σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
