30 Ιουλίου 2013

Ευοίωνος τρύγος αντιμέτωπος με τη δυσοίωνη αγορά

Συγκρατημένη απαισιοδοξία διακρίνει τους αμπελουργούς και τους οινοποιούς παραμονές του τρυγητού για το 2013, αφού η φετινή συγκομιδή θα πραγματοποιηθεί εν μέσω αντιφατικών καταστάσεων και μακροοικονομικών μεγεθών στον κλάδο. Αν εξαιρέσουμε τις χαλαζοπτώσεις στις περιοχές της Ημαθίας Σάμου, Μαντινείας και Σπάτων και λάβουμε υπόψιν ότι η πορεία των σταφυλιών προς τον τρύγο δεν χαρακτηρίστηκε φέτος από προσβολή ασθενειών (εκτός ελαχίστων περιπτώσεων), σήμερα είναι παρακινδυνευμένο να μιλήσουμε για τη διεξαγωγή μιας λίγο πρώιμης κατά περιοχές συγκομιδής, που τείνει να πλησιάσει τον κανονικό όγκο παραγωγής για τα δεδομένα της χώρας μας.
Η ωρίμαση των σταφυλιών εξελίσσεται ομαλά, αλλά ανησυχία προκαλούν οι προβλέψεις για καύσωνες κατά τον Αύγουστο που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τον όγκο πριν τον τρύγο.
Ομολογουμένως από το Αμύνταιο μέχρι τη Ρόδο οι γενικές εκτιμήσεις για την ποιότητα της παραγωγής είναι ενθαρρυντικές όμως όλα θα κριθούν οριστικά, όταν τα αμπέλια έχουν τρυγηθεί, αφού σε πολλές περιοχές ο τρύγος θα διεξαχθεί 40-50 μέρες από σήμερα (τέλος Ιουλίου).
Η αναμονή μιας καλής συγκομιδής και μάλιστα χωρίς αποθέματα κυρίως σε λευκό κρασί με ερωτηματικό για το πώς θα αντέξουν τα οινοποιεία μέχρι τον επόμενο Οκτώβριο που θα προσφερθεί στην αγορά η καινούργια σοδειά, σε άλλες περιόδους θα σηματοδοτούσε την είσοδο σε φάση ανάκαμψης του τομέα και των επιχειρήσεών του.
Για τρίτη συνεχή χρονιά φέτος, οι επιπτώσεις της οικονομικής συρρίκνωσης της χώρας που εκφράζονται στις χρηματοδοτήσεις των τραπεζών και της μείωσης της διαθέσιμης δαπάνης της κατανάλωσης, ειδικά στο ελαστικό της μέρος, δημιουργούν μια αίσθηση αμφιβολίας στις ελληνικές επιχειρήσεις, συνεπώς και στα οινοποιεία, αλλά και στα νοικοκυριά.
Μεγάλες ιδιωτικές και συνεταιριστικές οινοβιομηχανίες, έρχονται αντιμέτωπες με το αυστηροποιούμενο χρηματοδοτικό πλαίσιο των Τραπεζικών Ιδρυμάτων της χώρας και ουσιαστικά κινδυνεύουν να αποκοπούν από την πιο σημαντική πηγή χρηματοδότησης που αποτελεί ο τραπεζικός δανεισμός.
Μάλιστα και στους δυο χώρους (ιδιωτικό και συνεταιριστικό) κραταιές επιχειρήσεις, βρίσκονται αντιμέτωπες ακόμη και με τους αμπελουργούς, στους οποίους οφείλουν την προηγούμενη ή και προηγούμενες εσοδείες.
Ουσιαστικά ο κλάδος καλείται να αντιμετωπίσει το φετινό τρυγητό, χωρίς χρηματοδότηση από τις τράπεζες και συνεπώς ν’ αποπληρώσει τη συγκομιδή από τις μελλοντικές πωλήσεις , γεγονός που θα πιέσει ακόμα περισσότερο τους χειμαζόμενους αμπελουργούς, που ήδη με λιπάσματα και φυτοφάρμακα, επένδυσαν στην παραγωγή τους.
Άμεση συνέπεια της ισχνής ρευστότητας, για τις οινοποιητικές επιχειρήσεις είναι όχι η προσπάθεια εξορθολογισμού του κόστους λειτουργίας, αλλά η δραστική μείωση του στο επίπεδο της οριακής λειτουγικότητας.
Στο τελικό στάδιο που οριοθετεί η κατανάλωση, οι συνθήκες είναι ανάλογες, αφού παρατηρείται η μετατόπισή της, από το εμφιαλωμένο στα bag in box και στα pet, με μια συνεχή τάση μείωσης των τιμών στον καταναλωτή (κυρίως σαν αποτέλεσμα πίεσης των αλυσίδων σουπερμάρκετ) που γεννά υπόνοιες και για το ίδιο το προϊόν, αφού και εισαγωγές φθηνών προϊόντων από βορράν γίνονται, αλλά και η παραοικονομία στον τομέα, ανθεί.
Είναι απορίας άξιο, το πώς ικανοποιήθηκαν οι ανάγκες για λευκό κρασί φέτος όταν από τις αρχές του χρόνου παρατηρήθηκε έντονη έλλειψη.
Υπό τις συνθήκες αυτές οι τιμές σταφυλιών, ενώ θα έπρεπε να έχουν σαφείς αυξητικές τάσεις (αν και παρατηρούνται σε αρκετές περιοχές της χώρας), εκτιμάται ότι θα διατηρηθούν τουλάχιστον στα περσινά τους επίπεδα.
Η πρόβλεψη αυτή συνεπικουρείται και από το γεγονός ότι Ισπανία, Ιταλία και Γαλλία αναμένουν κανονική συγκομιδή, ενώ παράλληλα έχουν αρχίσει να δείχνουν καθοδικά σημάδια οι τιμές οίνων από τις χώρες αυτές, ενώ οι τιμές στα θειωμένα γλεύκη γίνονται σε επίπεδα 35% χαμηλότερα, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Φέτος προβάδισμα στη διαμόρφωση των τιμών θα έχουν και οι αγοραστές που θα καταβάλλουν τοις μετρητοίς, την αξία των σταφυλιών, ενώ επίφοβοι θα είναι οι έμποροι που θα εξαγγείλουν ασυνήθιστα υψηλές τιμές.
Η εικόνα θα επηρεαστεί επίσης και από την είσοδο στα οινοποιεία των σταφυλιών τριπλής χρήσης, που εφόσον από φέτος ισχύσει η υποβολή ηλεκτρονικά των Δηλώσεων Συγκομιδής από τους αμπελουργούς, θα δυσχερανθεί σημαντικά, αφού η οινοποίηση των συγκεκριμένων σταφυλιών απαγορεύεται και αναμένεται να οδεύσουν προς την παραγωγή χυμού σταφυλής σε χωριστές εγκαταστάσεις, από τα οινοποιεία.
Οι παράμετροι αυτές θα επηρεάσουν περισσότερο τις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες, ενώ οι μικρότερες φαίνεται ότι και φέτος θα «διατηρήσουν την αυτονομία τους», ιδίως όσον αφορά τις συναλλαγές τους με τους αμπελουργούς, είτε γιατί οι τελευταίοι συναλλάσσονται ελεύθερα με τους τοπικούς συνεταιρισμούς (νησιωτικές περιοχές κυρίως), είτε γιατί το προϊόν τους έχει σταθερή ζήτηση (π.χ. Αττική).
Κοινός παρονομαστής εν κατακλείδι για όλες τις περιοχές είναι η αναμονή μιας καλής συγκομιδής χωρίς αποθέματα, όμως αντίρροπα λειτουργεί η απουσία ρευστού και η πίεση της αγοράς για φθηνότερα προϊόντα, αποτέλεσμα και τα δυο του ασφυκτικού περιβάλλοντος που έχει δημιουργήσει η οικονομική κρίση, με αρνητικές συνέπειες στην ομαλή λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά και στην καταναλωτική συμπεριφορά.