3 Σεπτεμβρίου 2014

Οι ασθένειες του ξύλου της αμπέλου, απειλούν τον Κρητικό αμπελώνα

Ένα μείζονος σημασίας θέμα σχετικά με τις ασθένειες του ξύλου της αμπέλου γνωστοποιήθηκε στην ΚΕΟΣΟΕ από τους συνεταιρισμούς του Νομού Ηρακλείου Κρήτης, που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.
Οι ασθένειες του ξύλου των καλλιεργούμενων πολυετών φυτών και αμπέλου που οφείλονται  σε διάφορους μύκητες, ιούς, βακτήρια και άλλα παθογόνα, είναι χρόνιες και τα δέντρα νεκρώνονται.

Οι κυριότερες ασθένειες του ξύλου του αμπελιού είναι: η βοθρίωση, η ίσκα, η ευτυπίωση, η φόμωψη, το τσιλίκ μαράζι, η βερτισσιλίωση κ.α. Από αυτές, τις σοβαρότερες ζημιές προκαλούν η βοθρίωση, η ίσκα και η ευτυπίωση. Η  βοθρίωση του ξύλου (ιός) παρατηρείται σε εκτεταμένο βαθμό σε ολόκηρη την Κρήτη και θεωρούμε ότι εάν δεν ληφθούν κατάλληλα μέτρα ο ιός θα καταστρέψει τον αμπελώνα του νησιού.

Τα τελευταία χρόνια τα δείγματα αμπελιού και άλλων καλλιεργούμενων δένδρων που προσκομίζονται στα εργαστήρια από καλλιεργητές αλλά και από τις επισκέψεις στις καλλιέργειες (ελιών, πυρηνόκαρπων, μηλοειδών, εσπεριδοειδών, ροδιάς, καρυδιάς, κ.α.) διαπιστώνεται ότι έχουν προσβληθεί από νέα παθογόνα, ιούς, μύκητες, βακτήρια που δεν έχουν μέχρι σήμερα απομονωθεί στο εργαστήριο. Τα παθογόνα αυτά πρέπει να απομονωθούν, να ταυτοποιηθούν και να μελετηθεί η επιδημιολογία των ασθενειών, που προκαλούν τη νέκρωση του ξύλου των νεαρών πρέμνων, διαφορετικά γρήγορα θα επεκταθούν σε ολόκληρη την αμπελουργική Ελλάδα.

Από το τέλος του 1913 τα ινστιτούτα του ΕΘΙΑΓΕ της Κρήτης (Ηρακλείου, Χανίων) συνεργάζονται τυπικά για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων (ασθένειες του ξύλου) σε όλη την Κρήτη, με πολύ μικρές δυνατότητες (χρηματοδότηση, έλλειψη ερευνητών) με αποτέλεσμα να καρκινοβατεί η προσπάθεια αυτή.

Με βάση τα παραπάνω είναι αναγκαίο να πραγματοποιηθεί  η πρόσληψη τριών τουλάχιστον γεωπόνων φυτοπαθολόγων – ένας εξ αυτών να είναι ιολόγος εξειδικευμένος στη θερμοθαραπεία – παραγωγή πιστοποιημένου φυτωριακού υλικού και στην κλωνική επιλογή των οινοποιήσιμων ποικιλιών. Η πρόσληψη των γεωπόνων πρέπει να είναι άμεση, εντός ενός μηνός, αν είναι δυνατόν, γιατί είναι ανάγκη να αρχίσει από σήμερα η εκτέλεση των ερευνητικών αυτών εργασιών.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι πρόσφατα (20-8-2014) ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ενέκρινε προτάσεις άνεργων γεωπόνων – διδακτόρων για την μελέτη διαφόρων προβλημάτων διαρκείας 14-16 μηνών στα διάφορα ινστιτούτα της χώρας. Μεταξύ αυτών είναι και η μελέτη των ασθενειών του ξύλου των αμπελιών και άλλων δενδροειδών καλλιεργειών.

Είναι λοιπόν επείγον και αναγκαίο ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ να προχωρήσει στην πρόσληψη των γεωπόνων, προκειμένου  να μελετηθούν  έγκαιρα οι ιδιαίτερες συνθήκες που  οδηγούν στις ασθένειες του ξύλου της αμπέλου,  με αποτέλεσμα την ανάσχεση των ασθενειών.
Είναι προφανές ότι, οι ασθένειες του ξύλου του αμπελιού, εξαπλώνονται με ασυνήθιστους ρυθμούς, προκαλούν τεράστιες καταστροφές και θα θέσουν σε κίνδυνο την αμπελοκαλλιέργεια στη χώρα μας στα επόμενα 5-7 χρόνια, κυρίως από τον ιό βοθρίωση του ξύλου ο οποίος δεν προκαλεί ζημιές στις άλλες αμπελουργικές χώρες (Γαλλία κ.α.) πιθανόν λόγω κλίματος.

Να επισημάνουμε  τέλος ότι από την προσεχή αμπελοοινική περίοδο, οι ασθένειες του ξύλου της αμπέλου αναγνωρίζονται ως αιτία προκειμένου ο προσβεβλημένος αμπελώνας να καταστεί επιλέξιμος για επιδοτούμενη αναδιάρθρωση στο πλαίσιο του Ενιαίου Κανονισμού ΚΟΑ (ΚΑΝ (ΕΚ) 1308/13, στον οποίο υπόκειται πλέον ο αμπελοοινικός τομέας.