8 Ιουνίου 2015
Ανάγκη ενημερωτικής εκστρατείας για τα υφιστάμενα δικαιώματα φύτευσης οιναμπέλων - Τι θα γίνουν από 1/1/2016 - Καταληκτική ημερομηνία αγοροπωλησιών ή διάθεσής τους στο Εθνικό Αποθεματικό η 31/12/2015
Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται έντονη κινητικότητα στην αγοραπωλησία δικαιωμάτων φύτευσης, δεδομένης και της εκπνοής ισχύος τους την 31/12/2015. Τα δικαιώματα φύτευσης που βρίσκονται στα χέρια των παραγωγών, εφόσον υποβληθούν αιτήσεις (άρθρο 9 §1 εκτελεστικού κανονισμού 2015/561) από 30/9/2015 και μετά , θα μετατρέπονται σε άδειες φύτευσης.
Ένα Κράτος Μέλος δικαιούται να αποφασίσει να παρατείνει την προθεσμία ισχύος των δικαιωμάτων φύτευσης προκειμένου να μετατραπούν σε Άδειες Φύτευσης πέραν της 31/12/2015 (σσ. κάθε Κράτος Μέλος μπορεί να δώσει παράταση έως το 2020). Τότε θα πρέπει να δημοσιοποιήσει την απόφασή του έως τις 14/9/2015, ενώ οι αιτήσεις για μετατροπή και μόνο των δικαιωμάτων φύτευσης ( σε άδειες φύτευσης ) που κατέχουν οι αμπελουργοί ,οι παραγωγοί οίνου ή άλλα φυσικά και νομικά πρόσωπα , μπορούν να υποβληθούν οποιαδήποτε στιγμή μέχρι το τέλος της χρονικής περιόδου που θα καθοριστεί από το Κράτος Μέλος . Σύμφωνα με πληροφορίες της ΚΕΟΣΟΕ, το αρμόδιο υπουργείο ΠΑΠΕΝ σκοπεύει να εξαντλήσει το προβλεπόμενο από τον εκτελεστικό κανονισμό διάστημα παράτασης για την μετατροπή των δικαιωμάτων φύτευσης σε Άδειες Φύτευσης , δηλαδή οι παραγωγοί να μπορούν να υποβάλλουν την αίτηση μετατροπής μέχρι 31/12/2020.
Το δικαίωμα φύτευσης αμπελώνα, προέρχεται από έναν νόμιμα φυτεμένο αμπελώνα, που είτε είναι σε παραγωγική ή μη φάση, είτε έχει εγκαταλειφθεί, είτε έχει εγκαταλειφθεί και εκριζωθεί με ή χωρίς χρήση της γης με άλλη καλλιέργεια.
Στις δυο τελευταίες περιπτώσεις, ο κάτοχος του αμπελώνα που τον έχει εγκαταλείψει ή και εκριζώσει, θα πρέπει να απευθυνθεί στην οικεία του ΔΑΟΚ, ώστε ν’ «ανακτήσει» το δικαίωμα φύτευσης που κατέχει, υποβάλλοντας σχετική αίτηση και λαμβάνοντας από τη ΔΑΟΚ ,τίτλο που αποκαλείται «ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΑΝΑΦΥΤΕΥΣΗΣ».
Να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με το παρελθόν δεν απαιτείται η προσκόμιση Δηλώσεων Συγκομιδής δυο τελευταίων ετών, προκειμένου να χορηγηθεί στον παλαιό κάτοχο αμπελώνα δικαίωμα αναφύτευσης.
Επίσης πρέπει να αποδειχθεί ότι εφόσον ο αμπελώνας έχει εκριζωθεί, η εκρίζωση δεν έχει γίνει πριν από μια πενταετία, διότι διαφορετικά το δικαίωμα περιέρχεται αυτομάτως στο Εθνικό Αποθεματικό.
Το δικαίωμα αναφύτευσης ο παραγωγός αμπελοκαλλιεργητής μπορεί:
να το χρησιμοποιήσει ο ίδιος για να επαναφυτεύσει ισοδύναμο αμπέλι στην ίδια ή άλλη έκταση
να το διαθέσει στο Εθνικό Αποθεματικό
να το μεταβιβάσει μερικώς ή ολόκληρο σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο
Η διαδικασία μεταβίβασης προβλέπεται λεπτομερώς από το άρθρο 11 της ΥΑ 3323/99635/1-8-2014, η διεκπεραίωση της μεταβίβασης γίνεται από τη ΔΑΟΚ, ενώ η συγκεκριμένη νομοθεσία προβλέπει τη χρήση προτυπωμένων υποδειγμάτων (Υπόδειγμα 6,9,10,11,12) για την απεικόνιση μεταβίβασης όλων των εναλλακτικών περιπτώσεων απόκτησης ή πώλησης ενός δικαιώματος, ή και διάθεσής του στο Εθνικό Αποθεματικό (απαιτείται απλή υπεύθυνη δήλωση ).
Πέραν των προβλεπομένων υποδειγμάτων για τη μεταβίβαση ενός δικαιώματος,- υποδείγματα που προβλέπεται να είναι θεωρημένα ως προς το γνήσιο της υπογραφής-, η μεταβίβαση μπορεί να γίνει είτε με ιδιωτικό συμφωνητικό, είτε με συμβολαιογραφική πράξη, αρκεί να εμπεριέχουν τα στοιχεία των προβλεπόμενων υποδειγμάτων.
Είναι συνεπώς ανακριβές αυτό που δημοσιεύθηκε σε μερίδα του τύπου, ότι δηλαδή οι αγοραπωλησίες γίνονται «άτυπα» καθώς δεν υφίσταται νομικό πλαίσιο που να τις καλύπτει.
Άλλωστε με την πώληση ή απόκτηση δικαιώματος ο παλαιός και ο νέος κάτοχος είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει τη σχετική μερίδα του στο Αμπελουργικό Μητρώο.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του βασικού κανονισμού (ΕΕ)1308/2013 (σημείο 56 ) ,οι άδειες φύτευσης αν δεν χρησιμοποιηθούν σε βάθος τριετίας παύουν να ισχύουν μετά την παρέλευση τριετίας και έτσι θα αποφεύγονται τα φαινόμενα κερδοσκοπίας. Η τελευταία διατύπωση ουσιαστικά απαγορεύει τη μεταβίβαση των Αδειών Φύτευσης. Συνεπώς εάν ένας κάτοχος δικαιώματος φύτευσης θελήσει να το μεταβιβάσει, αυτό μπορεί να το πράξει μέχρι 31.12.2015. Μετά την ημερομηνία αυτή, το δικαίωμα φύτευσης (μετά από αίτηση) θα μετατραπεί αναγκαστικά σε Άδεια Φύτευσης, η οποία δεν μεταβιβάζεται. Ως εκ τούτου όλες οι μεταβιβάσεις Δικαιωμάτων Φύτευσης (αγορά, πώληση, μεταβίβαση στο Αποθεματικό), πρέπει να γίνουν το αργότερο έως τις 31.12.2015. Όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία, οι εκτάσεις αυτές δικαιούνται και ένταξη στο επιδοτούμενο πρόγραμμα Αναδιάρθρωσης και μετατροπής αμπελώνων .
Είναι άκρως επιτακτικό και σημαντικό οι κάτοχοι Δικαιωμάτων Φύτευσης που δεν επιθυμούν να συνεχίσουν την αμπελοκαλλιέργεια για οποιοδήποτε λόγο (υπέργηροι, ανυπαρξία διαδοχής, μη αποδοτικός οικονομικά αμπελώνας, εγκαταλελειμμένος αμπελώνας … κλπ) να αποφασίσουν ,είτε να τα εισφέρουν στο Εθνικό Αποθεματικό, είτε να τα μεταβιβάσουν πριν τις 31.12.2015.
Εάν δεν προβούν σε μεταβίβαση , η μόνη δυνατότητα που τους παραχωρούν οι νέες διατάξεις από 1/1/2016 είναι η αναφύτευση από τους ίδιους ή η μεταβίβαση του αμπελοτεμαχίου ( γης) μαζί με την άδειά του.
Συνεπώς από 1/1/2016 δεν θα υπάρχει αυτόνομη άυλη αξία αδείας, η οποία θα μπορεί να γίνει αντικείμενο συναλλαγής, όπως συμβαίνει σήμερα με τα δικαιώματα φύτευσης .
Η παραχώρηση επίσης των Δικαιωμάτων Φύτευσης μέσω Διαθήκης σε κληρονόμο, διασφαλίζει τη μεταβίβαση του δικαιώματος.
Είναι φανερό ότι, από το ΥΠΑΠΕΝ και από τους φορείς του κλάδου θα πρέπει να αναληφθεί εκστρατεία ενημέρωσης των αμπελουργών, ώστε να μην απολεσθούν δυνατότητες, που εν τέλει θα μειώσουν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις αμπέλων με οινοποιήσιμες ποικιλίες, στη χώρα μας.