26 Οκτωβρίου 2017

Ο αντίκτυπος της αλλαγής του κλίματος δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για τις επιπτώσεις στην παραγωγή οίνου

Με τη συγκομιδή των σταφυλιών να έχει φτάσει στο τέλος της σε όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες, ήρθε η ώρα των ισοζυγίων. Τα επαγγελματικά και θεσμικά όργανα συμφωνούν ότι η συγκομιδή του 2017 θα ανέλθει στα 145 εκατομμύρια εκατόλιτρα, δηλαδή καταγράφεται απώλεια 22 εκατομμυρίων εκατόλιτρων σε σύγκριση με πέρυσι.

Μια ιστορικά ισχνή ευρωπαϊκή παραγωγή

Στις 10 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, συνεδρίασαν εκπρόσωποι των διαφόρων χωρών μελών της Copa-Cogeca, όπου δημοσίευσαν τις τελευταίες εκτιμήσεις για τη συγκομιδή του 2017 στην Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή συνεταιριστική οργάνωση ανακοίνωσε μία από τις χαμηλότερες συγκομιδές σταφυλιών που έχουν καταγραφεί ποτέ, γεγονός που, όπως γνωρίζουμε, οφείλεται στα διαφορετικά κλιματικά περιστατικά. «Αυτό το έτος, οι αμπελώνες μας έχουν πληγεί σκληρά από την κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και από τον πάγο και την ξηρασία», ανέφερε ο Thierry Coste, πρόεδρος της ομάδας εργασίας «Οίνος» της Copa-Cogeca. "Η συγκομιδή θα είναι κατά 14% χαμηλότερη από τα επίπεδα του περασμένου έτους. Η συγκομιδή ήταν πρώιμη και πολλοί αγρότες τρύγησαν κατά μέσο όρο δύο εβδομάδες νωρίτερα. Η Γαλλία και η Ιταλία επλήγησαν ιδιαίτερα: στη Γαλλία, με παραγωγή οίνου 37 εκατομμύρια εκατόλιτρα ή -18% σε σχέση με πέρυσι, τα επίπεδα είναι ιστορικά χαμηλά. Στην Ιταλία, η συγκομιδή εκτιμάται στα 40 εκατομμύρια εκατόλιτρα, δηλαδή -26% σε σύγκριση με το 2016. Στην Ισπανία, η παραγωγή αναμένεται να είναι 20% χαμηλότερη από πέρυσι και να φτάσει στα 36 εκατομμύρια εκατόλιτρα. Η Πορτογαλία είναι η μόνη χώρα στην οποία η παραγωγή οίνου έχει αυξηθεί κατά 10% σε σύγκριση με το 2016".

Οι ανατολικές χώρες είναι καλά τοποθετημένες σε όγκους για να προσελκύσουν τους αγοραστές

Η πορτογαλική παραγωγή εκτιμάται σε 6,6 εκατομμύρια εκατόλιτρα. Σύμφωνα με το Instituto da Vinha e do Vinho, οι περισσότερες αμπελουργικές περιοχές δείχνουν μια αύξηση της παραγωγής το τρέχον έτος, με εξαίρεση των Terras, Terras da Beira του Cister. Το Alentejo και οι Açores παρήγαγαν παρόμοια όγκους με εκείνους του περασμένου έτους, ενώ στο Douro-Porto και στο Terras do Dão, η παραγωγή αυξάνεται έως και 20%. Επίσης, η Αυστρία κατόρθωσε να παραμείνει στο παιχνίδι με τη συγκομιδή της το 2017, να σημειώνει σημαντική αύξηση 23% σε σχέση με το 2016, φθάνοντας τα 2,4 Mhl. Όμως, η αύξηση είναι μόνο σχετική, διότι το περασμένο έτος, οι αυστριακοί αμπελώνες επλήγησαν από τον παγετό, γεγονός που προκάλεσε μείωση της παραγωγής σε σύγκριση με τον μέσο όρο της πενταετίας (2,153 hl). Επίσης, η Ρουμανία εξαιρείται από τον γενικό κανόνα της ΕΕ, με εκτιμώμενη συγκομιδή 5.346 Mhl. Αν επιβεβαιωθούν αυτά τα στοιχεία, οι Ρουμάνοι παραγωγοί θα έχουν σημειώσει θεαματικό άλμα +61% σε σύγκριση με το 2016 και +35% σε σύγκριση με τον πενταετή μέσο όρο των 3,96 Mhl. Η γείτονας Βουλγαρία πήγε πολύ καλά επίσης, με εκτιμώμενη συγκομιδή 1.355.000 εκατόλιτρα (+ 9% / 2016 και 4% κατά μέσο όρο / έτος), όπως και η Τσεχική Δημοκρατία, αλλά σε μικρότερες ποσότητες: 645.000 hl (+ 2% και + 8%). Αυτά τα καλά αποτελέσματα θα προκαλέσουν και φόβους, εφόσον τα κρασιά από την Ανατολική Ευρώπη αντικαταστήσουν τους δυτικούς ομολόγους τους σε βασικές αγορές όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.

Προβλέψεις πολύ αισιόδοξες για την Ισπανία

Παρά τις απώλειες της συγκομιδής που εκτιμήθηκαν σε περίπου 6,5 Mhl για την Ισπανία και 11 Mhl για την Ιταλία, αυτές οι δύο χώρες παραμένουν σε μάχιμη κατάσταση. Ο υπεύθυνος διευθυντής της Castilla-La Mancha - περιοχής που η μείωσή της παραγωγής ανήλθε περίπου στο 20% το τρέχον έτος – στα τέλη Σεπτεμβρίου ισχυρίστηκε ότι η εξαιρετική ποιότητα στη συγκομιδή «θα επιτρέψει επίσης να πωληθεί το κρασί μας σε "πολύ καλές" τιμές που εγγυώνται την κερδοφορία στις αμπελουργικές δραστηριότητες. Από την πλευρά τους, οι οινοπαραγωγοί φαίνονται λιγότερο ενθουσιασμένοι, λέγοντας ότι ο προβλεπόμενος όγκος των 20 Mhl σε περιφερειακό επίπεδο είναι υπερβολικά αισιόδοξος. Εξάλλου, συνεχίζουν να ζητούν από τις Αρχές να εντατικοποιήσουν τους ελέγχους λόγω των υποψιών περί παράτυπων πρακτικών. Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος για τους ελέγχους παραδέχτηκε ότι 10 οινοποιεία καταγγέλθηκαν πέρυσι στις υπηρεσίες απάτης, για απάτες σε σχέση με εμπλουτισμό οίνων.

Η Ιταλία εξακολουθεί να βρίσκεται σε επίθεση

Από την πλευρά της Ιταλίας, θρηνούν για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που έπληξε την συγκομιδή και τους όγκους, όμως η Unione Italiana Vini και άλλοι φορείς δίνουν έμφαση στην καλή απόδοση των ιταλικών κρασιών στις εξαγωγές του τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με την Ismea, «οι ιταλικές εξαγωγές ανήλθαν σε ιστορική αύξηση σε αξία φέτος, ενώ τα στοιχεία δείχνουν μια σημαντική αύξηση του 6% σε όγκο και αξία, γεγονός που προαναγγέλλει τη δυνατότητα επίτευξης του ορίου των έξι δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το τέλος του έτους. Οι Ιταλοί επαγγελματίες τονίζουν τη δέσμευσή τους για τη βελτίωση της διακυβέρνησης στον τομέα, στηριζόμενοι στο παράδειγμα του Pinot Grigio που ανέπτυξε ένα project, βάσει του οποίου ξεπεράστηκαν κατά πολύ οι στόχοι που τέθηκαν με μέσες τιμές να αυξάνονται με ρυθμό υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο.

Ελλάδα

Όσον αφορά την Ελλάδα όπως έχει ανακοινώσει η ΚΕΟΣΟΕ η παραγωγή επηρεάστηκε αρνητικά ως προς τον όγκο κατά περιοχές (Κρήτη, Εύβοια, Ιωάννινα, Αν. Αττική, Ν. Ιονίου…) από τις ακατάστατες κλιματικές συνθήκες. Σε επίπεδο συνόλου η ελληνική οινοπαραγωγή παρουσιάζει μείωση κατά 4,67% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και κατά 14,22% σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας. Οι τιμές σταφυλιών κινήθηκαν οριακά προς τα πάνω ή προς τα κάτω συγκριτικά με τις καταβληθείσες το προηγούμενο έτος.

Οι αυξανόμενες τιμές δεν θα καλύψουν το έλλειμμα για όλους

Απομένει να δούμε αν η αποτίμηση της ευρωπαϊκής συγκομιδής θα είναι επαρκής φέτος για να αντισταθμιστεί η απώλεια όγκων. Υπογραμμίζοντας τις «πολύ καλή ποιότητα των σταφυλιών στην Ευρώπη», ο Thierry Coste πρόεδρος της ομάδας «Οίνος» της Copa-Cogeca είναι προσεκτικός: «Οι τιμές αναμένεται να αυξηθούν, αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό για να αντισταθμίσει τις απώλειες ορισμένων παραγωγών. Οι παραγωγοί χρειάζονται καλύτερα ασφαλιστικά καθεστώτα. Οι προτεινόμενες αλλαγές στους κανόνες Omnibus για το εργαλείο σταθεροποίησης του εισοδήματος θα είναι χρήσιμες, αφού θα ενεργοποιηθούν βοήθειες όταν οι απώλειες εισοδήματος μιας εκμετάλλευσης θα είναι 20% αντί για 30%». Κατέληξε λέγοντας ότι η ομάδα εργασίας «Οίνος» της Copa-Cogeca εργάζεται επίσης για την «εποικοδομητική απάντηση στην πρόταση της Επιτροπής για την παροχή διατροφικών πληροφοριών στους καταναλωτές».