Για λεπτομέρειες πατήστε ΕΔΩ


keosoe

Εκτύπωση
PDF

24 Ιανουαρίου 2018

Nature Climate Change: Οι ελληνικές ποικιλίες πιο ανθεκτικές και λύση για την κλιματική αλλαγή

Το Ξινόμαυρο είναι μια θαυμάσια βορειοελλαδίτικη ποικιλία κόκκινου κρασιού, αλλά πόσο γνωστή είναι στο εξωτερικό, σε σχέση για παράδειγμα με το γαλλικό Πινό (Pinot);

 

Ελάχιστα, είναι η απάντηση. Όμως στις επόμενες δεκαετίες αυτό μπορεί να αλλάξει και η αιτία θα είναι η κλιματική αλλαγή, η οποία -παράλληλα με τις προκλήσεις για τους καλλιεργητές αμπελιών και τους οινοποιούς- θα προσφέρει νέες ευκαιρίες στα ελληνικά κρασιά να γίνουν πιο γνωστά διεθνώς.

 

Αυτό προκύπτει από μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη με τίτλο «Από το Πινό στο Ξινόμαυρο στις μελλοντικές οινοπαραγωγικές περιοχές του κόσμου», με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια βιολογίας Ελίζαμπεθ Γουόλκοβιτς του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που δημοσιεύθηκε στο κορυφαίο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής «Nature Climate Change».

 

Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Σουηδία επισημαίνουν ότι αναπόφευκτα η άνοδος της θερμοκρασίας και οι άλλες μεταβολές λόγω της κλιματικής αλλαγής, όπως τα ακραία φαινόμενα ξηρασίας ή αντίθετα των βροχοπτώσεων, αλλά και η ανάδυση νέων ασθενειών των φυτών, θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε πολλές περιοχές με αμπέλια, μεταξύ άλλων, μειώνοντας τις αποδόσεις τους και αλλοιώνοντας τη γνωστή γεύση των κρασιών τους.

 

Αυτό θα ισχύσει ακόμη και αν η άνοδος της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας δεν ξεπεράσει το όριο των δύο βαθμών Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, το οποίο έχει θέσει η διακρατική Συμφωνία του Παρισιού (σήμερα η άνοδος είναι περίπου ένας βαθμός σε σχέση με πριν από 200 χρόνια). Το ζητούμενο συνεπώς, κατά τους επιστήμονες, είναι η μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στα αμπέλια και οι νέες πιο ανθεκτικές ποικιλίες.

 

Τα πρώτα αμπέλια για κρασί -που προέρχονταν από τα αντίστοιχα άγρια είδη – εκτιμάται ότι καλλεργήθηκαν στη Μέση Ανατολή πριν από 8.000 έως 10.000 χρόνια. Σήμερα στον κόσμο υπάρχουν 6.000 έως 10.000 διαφορετικοί γενότυποι σταφυλιών (γενετικά μοναδικές ποικιλίες) του κοινού σταφυλιού (Vitis vinifera), οι οποίες έχουν φυτευθεί για παραγωγή ή για έρευνα. Πολλές από αυτές τις ποικιλίες χρησιμοποιούνται μόνο για κατανάλωση ως φρούτα ή σταφίδες.

 

Οι εμπορικές ποικιλίες σταφυλιών αποκλειστικά για την παραγωγή κρασιού είναι τουλάχιστον 1.100 παγκοσμίως. Στη διάρκεια των χιλιετιών, ορισμένες ποικιλίες ταυτίσθηκαν με ορισμένες περιοχές. Καλύτερες θεωρούνται εκείνες που ωριμάζουν προς το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου, όπως το Ξινόμαυρο στην περίπτωση της Ελλάδας.

 

Μόνο 12 ποικιλίες από τις 1.100 κυριαρχούν

 

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι στην Ευρώπη καλλιεργούνται περισσότερες από 1.000 ποικιλίες και μερικές αυτές που είναι σχετικά άγνωστες, όπως κάποιες ελληνικές (π.χ. Ξινόμαυρο), είναι καλύτερα προσαρμοσμένες για να αντέξουν τα θερμότερα κλίματα με την μεγαλύτερη ξηρασία, από ό,τι οι μόνο 12 πιο διάσημες ποικιλίες που αποτελούν το 70% έως 90% της καλλιεργούμενης έκτασης στις περισσότερες χώρες.

 

Οι 12 αυτές δημοφιλείς ποικιλίες δεν αποτελούν ούτε το 1% όσων συνολικά υπάρχουν στη Γη, ενώ δυστυχώς η παγκοσμιοποίηση ευνοεί περαιτέρω την τάση μείωσης των καλλεργούμενων ποικιλιών. Στην Κίνα π.χ. πάνω από το 75% των αμπελιών καταλαμβάνει μόνο η ποικιλία «Καμπερνέ Σοβινιόν» και ο κύριος λόγος είναι ότι αρέσει στους Κινέζους.

 

«Πρέπει να μελετήσουμε και να αξιοποιήσουμε αυτές τις άλλες ποικιλίες, προκειμένου να προετοιμασθούμε για την κλιματική αλλαγή», δήλωσε η Γουόλκοβιτς – και αυτό αποτελεί ακριβώς την μελλοντική ευκαιρία για τα ελληνικά κρασιά.

 

Όμως, σύμφωνα με την αμερικανίδα βιολόγο, δεν θα είναι εύκολο να πεισθούν οι οινοπαραγωγοί να δοκιμάσουν να καλλεργήσουν διαφορετικές ποικιλίες, π.χ. ελληνικές. Ένας λόγος είναι η διαχρονική γοητεία που ασκεί στους απανταχού οινοποιούς η έννοια του “terroir” (δύσκολα μεταφράζεται στα ελληνικά). Δηλαδή η πεποίθηση ότι η γεύση και γενικότερα η ποιότητα του κρασιού αντανακλά τις ιστορικές και περιβαλλοντικές συνθήκες της καλλιέργειάς του. Ειδικά για τους γάλλους οινοποιούς, μόνο ορισμένες παραδοσιακές ποικιλίες μπορούν να καλλιεργηθούν σε κάθε περιοχή με το ξεχωριστό “terroir” της, πράγμα που αφήνει λίγα περιθώρια στο μυαλό τους για αλλαγές.

 

Σύμφωνα με τους ερευνητές, παρόλο που η κλιματική αλλαγή θα φέρει αλλαγές τέτοιες, ώστε εκ των πραγμάτων θα αλλάξει το “terroir” ακόμη και στις πιο διάσημες περιοχές οινοπαραγωγής, οι οινοποιοί θα συνεχίσουν να αντιστέκονται, έχοντας ταυτίσει τα σπουδαία κρασιά με το παλιό «terroir» τους.

 

«Θα είναι πολύ δύσκολο όμως για πολλές περιοχές, δεδομένης της ήδη παρατηρούμενης ανόδου της θερμοκρασίας, να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις ίδιες ακριβώς ποικιλίες που έκαναν στο παρελθόν», δήλωσε η Γουόλκοβιτς. Τόνισε ότι το άλμα σε νέες ποικιλίες όπως οι ελληνικές θα διευκολυνθεί, αν γίνουν περισσότερα πράγματα γνωστά ιγ’ αυτές. Προς το παρόν, σύμφωνα με τη μελέτη, υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα ποιές άλλες ποικιλίες είναι ικανές πραγματικά να προσαρμοσθούν αποδοτικά στην ολοένα εντεινόμενη κλιματική αλλαγή.

 

Βλέποντας και κάνοντας

 

Οι ερευνητές προτείνουν στους παραδοσιακούς καλλιεργητές και οινοποιούς της Ευρώπης, της βόρειας και νότιας Αμερικής, της Ασίας, και της Αυστραλίας να αρχίσουν να αφιερώνουν κάποια μικρά έστω τμήματα των αμπελώνων τους για τη δοκιμαστική καλλιέργεια άλλων ποικιλιών όπως οι ελληνικές, ώστε να δουν από πρώτο χέρι ποιές από αυτές έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα.

 

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι «οι παραγωγοί ανά τον κόσμο αντιμετωπίζουν τώρα μια επιλογή: είτε με δική τους πρωτοβουλία να πειραματισθούν με νέες ποικιλίες, είτε να διακινδυνεύσουν να πληγούν από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».

 

«Όσο συνεχίζεται η κλιματική αλλαγή, ορισμένες ποικιλίες σε ορισμένες περιοχές προβλέπεται ότι θα αρχίσουν να μην τα βγάζουν πέρα. Η λύση είναι να αρχίσουν από τώρα να σκέφτονται πώς θα καλλιεργήσουν και άλλες ποικιλίες. Ίσως τα σταφύλια που σήμερα καλλιεργούνται ευρέως, δεν είναι παρά αυτά που ήταν ευκολότερο να καλλιεργηθούν και είχαν την καλύτερη γεύση στο παρελθόν. Όμως στο μέλλον πολλά άλλα σταφύλια μπορεί να αποδειχθούν πολύ πιο κατάλληλα», ανέφερε η Γουόλκοβιτς.

 

Κάπως έτσι, μπορεί το δικό μας Ξινόμαυρο -και όχι μόνο- να γίνει ευρύτερα γνωστό παγκοσμίως. Από την άλλη όμως, σύμφωνα με τη μελέτη, «εκτός κι αν μειωθούν οι εκπομπές (αερίων του θερμοκηπίου), πολλές περιοχές με θερμότερα κλίματα που σήμερα καλλιεργούν αμπέλια, όπως στη νότια Ευρώπη και στη βορειοδυτική Αυστραλία,αναμένεται να γίνουν υπερβολικά ζεστές για να παράγουν υψηλής ποιότητας κρασιά στο μέλλον». Και αυτό προφανώς πρέπει να το πάρουν σοβαρά υπόψη τους οι έλληνες οινοποιοί, οι οποίοι και αυτοί πιθανώς θα πρέπει να δοκιμάσουν νέες ποικιλίες.

 

Για περισσότερα δείτε εδώ (στα αγγλικά) το άρθρο:

ΠΗΓΗ ΠΑΣΕΓΕΣ

Για πρόσθετη πληροφόρηση πατήστε ΕΔΩ (supplementary information)

ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑΣ 23-24 ΜΑΙΟΥ


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

1. Αμπελουργία και Οινοποιία : «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΜΠΡΟΣΤΑ» ή «ΜΟΝΟΙ ΚΑΙ ΠΙΣΩ» (Κωνσταντίνα Σπυροπούλου, Πρόεδρος ΕΔΟΑΟ - Οινοποιός)

2.Σκοπός , αποδέκτες, όροι και προϋποθέσεις βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας της αμπελοκαλλιέργειας στην Ελλάδα (Κώστας Ευσταθίου, Αντιπρόεδρος ΕΔΟΑΟ)

3. Η αμπελοκαλλιέργεια, στον κόσμο, στην Ευρώπη , στην Ελλάδα(Παύλος Καρανικόλας, Αναπληρωτής καθηγητής ΓΠΑ)

4. Διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής αμπελουργίας - υφιστάμενη κατάσταση - Συμπεράσματα (Παρασκευάς Κορδοπάτης, Διευθυντής ΚΕΟΣΟΕ)

5. Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα οικονομικών αποτελεσμάτων σε διαφορετικές αμπελουργικές ζώνες(Σταμάτης Γεωργάκης, Πρόεδρος ΑΣ Κορωπίου)

6. Πολιτικές γης, δίκαιο διαδοχής, χωροταξικό χρήσεων γης – Το γαλλικό παράδειγμα (Θεόδωρος Γεωργόπουλος , Καθηγητής Πανεπιστημίου Reims, Διευθυντής Σ.Ε.Ο)

7. Χρηματοδότηση και χρηματοδοτικά εργαλεία αγροτικού τομέα (Νικόλαος Ντζιαχρήστας, Commercial Banking Director Τράπεζας Πειραιώς)

8. Πολιτικές δημιουργίας συλλογικών σχημάτων για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών και για την επίτευξη οικονομιών κλίμακος. (Μόσχος Κορασίδης ,Γενικός Διευθυντής ΕΘΕΑΣ)

9. ΖΟΙΝΟΣ ΑΕ, ΕΑΣ Θηραϊκών Προϊόντων, ΑΟΣ Τυρνάβου και ΕΟΣ Σάμου , επιτυχημένα μοντέλα συνεταιρισμών βασισμένα στις ανάγκες των παραγωγών (Θεόδωρος Χαρμπής , Διευθυντής Παραγωγής ΕΟΣ Σάμου)

10. Προϋποθέσεις επιτυχούς ενασχόλησης νέων ανθρώπων με την αμπελουργία (Γιώργος Τσινίδης , Γεωπόνος , MSc Αμπελουργίας Οινοποιίας, Διευθυντής αμπελώνα οινοποιίας Κεχρή)

11. Βιώσιμη εκμετάλλευση οικογενειακού τύπου– χαρακτηριστικά (Χαρούλα Σπινθηροπούλου, Γεωπόνος, Οινολόγος, Δρ Αμπελουργίας)

12. Ανταγωνιστική αμπελουργία (Γραπτή παρέμβαση Γιάννη Βογιατζή, Προέδρου Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου)

13. Έρευνα – καινοτομία- αμπελουργία ακριβείας.  Η εφαρμογή τους στον αμπελουργικό τομέα , θεωρία και πράξη.(Σεραφείμ Θεοχάρης, Δρ. Αμπελουργίας ΑΠΘ)

14. Έρευνα – καινοτομία- αμπελουργία ακριβείας. Η εφαρμογή τους στον αμπελουργικό τομέα , θεωρία και πράξη. (Εμορφίλη Μαυρίδου ,  Χημικός Μηχανικός, MSc Αμπελουργίας Οινολογίας , Κτήμα Άλφα)

15. Αναπτυξιακή αμπελουργία, κλιματική κρίση και ελληνικός αμπελώνας (Μανόλης Σταυρακάκης, Ομότιμος καθηγητής Γ.Π.Α.)

17. Η φιλοσοφία και οι επιδιώξεις της νέας ΚΑΠ 2023-2027 (Νικόλαος Μανέτας, Προϊστάμενος ΕΥΔ ΣΣ ΚΑΠ)

18. Tομεακά προγράμματα αμπελοοινικού τομέα, στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023 – 2027 (Αλεξάνδρα Πετροπούλου, Προϊσταμένη τμήματος Αμπέλου Οίνου και Αλκοολούχων ποτών Υπ.Α.Α.Τρ)

19. Η αξιοποίηση των εργαλείων του Πυλώνα ΙΙ της ΚΑΠ, από τον Αμπελοοινικό Τομέα. (Χαράλαμπος Μουλκιώτης ,Στέλεχος Μονάδας Παρακολούθησης Παρεμβάσεων Πυλώνα Ι,ΕΥΕ ΑΕΤΠ)

20. Οικολογικά Σχήματα αντί Πρασινίσματος (Παναγιώτα Παπαλουκοπούλου ,Προϊσταμένη Μονάδας Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, ΕΥΕ ΑΕΤΠ)

21. Νέοι Γεωργοί (Κλεοπάτρα Πανοπούλου , Στέλεχος Μονάδας Ενισχύσεων στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις, ΕΥΕ ΠΑΑ)

22. Ομάδες Παραγωγών (Αθανασία Μερεμέτη, Προϊσταμένη Μονάδας Συνεργασίας και Καινοτομίας, ΕΥΕ ΠΑΑ)

22a. Επιχειρησιακές Ομάδες-Συνεργασία (Αθανασία Μερεμέτη, Προϊσταμένη Μονάδας Συνεργασίας και Καινοτομίας, ΕΥΕ ΠΑΑ)

23. Σύνοψη συμπερασμάτων Συνεδρίου






Επιστημονική Συνεδρία

Ημερίδα για τον Αττικό αμπελώνα

19/12/2022

Εισήγηση Μάρκου Χρήστου, Προέδρου της ΚΕΟΣΟΕ

Εισήγηση Κ. Μπινιάρη, Αναπληρ. Καθηγήτρια ΓΠΑ

Εισήγηση Δ. Γραμματικού, ΥΠΑΑΤ

Εισήγηση Σ. Γεωργάκη, Πρόεδρος ΑΟΣ Κορωπίου


Κλωνική επιλογή στην ελληνική αμπελουργία

Οι παρουσιάσεις των εισηγητών και των παρεμβάσεων στην Επιστημονική Συνεδρία που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ σε συνεργασία με τα Εργαστήρια Αμπελολογίας του Γ.Π.Α. και Αμπελουργίας του Α.Π.Θ. στο Γεωπονικό Παν. Αθηνών, στις 14 Φεβρουαρίου 2020

Εισήγηση Ν. Νικολάου Καθηγητή ΑΠΘ

Εισήγηση Κ. Μπινιάρη Επίκ. Καθηγήτρια ΓΠΑ

Εισήγηση Μ. Σταυρακάκη Ομότ. Καθηγητή ΓΠΑ

Παρέμβαση Ε. Χρυσικοπούλου

Παρέμβαση Ν. Δάλπη

Oι 7 συνεταιριστικές αρχές

Ισολογισμός 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

στις 10/12/2012

ΑΓΟΡΑ - ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΦΥΤΕΥΣΗΣ

ΔEITE TO VIDEO

Δείτε τα πρακτικά της ημερίδας:

Hμερίδα Castelmaure

Συνδεδεμένοι Xρήστες

Έχουμε 99 επισκέπτες συνδεδεμένους