5 Ιουλίου 2012

Σε τροχιά “ηλεκτρονικής διακυβέρνησης” του τομέα προχωρά το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με αφετηρία το αμπελοτεμάχιο

Η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες, ενώ η πραγματικότητα των προστίμων και οι πιέσεις, αποτελέσματα.
Χρόνια τώρα οι υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (τμήμα Αμπέλου και τμήμα Οίνου) εργάζονται σε μια άκρως αντίθετη κατεύθυνση με τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες που παρέλασαν από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Η συνεργασία της ΚΕΟΣΟΕ με τα δυο τμήματα ήταν γόνιμη πάντα ανεξαρτήτως των επιμέρους διαφωνιών, οι οποίες υπάρχουν ακόμα και σήμερα.
Από το 2009 μέχρι και πρόσφατα μια από τις πολιτικές αιχμής της ΚΕΟΣΟΕ είχε άξονα την αποκατάσταση του υγιούς ανταγωνισμού στον τομέα με βάση τους προβλεπόμενους ελέγχους – οι οποίοι σημειωτέον ουδέποτε έγιναν – αρχής γενομένης από τον πρωτογενή τομέα.
Επί υφυπουργού Ι. Κουτσούκου τον Ιανουάριο του 2011, η ΚΕΟΣΟΕ εξειδικεύοντας τις προτάσεις της στο πλαίσιο της Έκθεσης που είχε υποβάλλει στην τότε υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κ. Μπατζελή για την αποκατάσταση του υγιούς ανταγωνισμού στον τομέα Οίνου, πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα (ηλεκτρονική εισαγωγή στοιχείων και διασταυρώσεις) για τον πρωτογενή τομέα, βασιζόμενη στα ευρήματα των ελέγχων της Commission.

Σήμερα μετά από επίπονες προσπάθειες των στελεχών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αρχίζει και χτίζεται με συνεργασία διαφορετικών Διευθύνσεων ένα καινούργιο πλαίσιο που αναπαράγει τη νέα διάθεση και ματιά που απαιτεί η ελληνική πραγματικότητα, για την αυτοϋπέρβασή μας..
Η βασική απαίτηση και προϋπόθεση για να ξεκινήσουν όλα με όρους ιχνηλασιμότητας είναι να υπάρχει ορθή εικόνα αρχείου (Αμπελουργικό Μητρώο) και κάθε χρόνο οι συναρτώμενες μ’ αυτό μεταβολές και παράγωγα, όπως οι Δηλώσεις Συγκομιδής, να υποβάλλονται ηλεκτρονικά από τους αμπελουργούς. Σημείο «κλειδί» ο ΑΦΜ του αμπελουργού με βάση τον οποίο ο τελευταίος θα μπορεί να έχει πρόσβαση στο Αμπελουργικό Μητρώο – το οποίο πλέον θα «φιλοξενεί» τη Δήλωση Συγκομιδής - τα στοιχεία της οποίας θα εισαγάγει πληκτρολογώντας π.χ. τα κιλά του προϊόντος που συγκόμισε από συγκεκριμένο αμπελοτεμάχιο. Ήδη η Δ/νση πληροφορικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει συμφωνήσει για τη ρεαλιστικότητα της δυνατότητας αυτής, δυνατότητα που θα γίνει πράξη με την ενοποίηση των βάσεων δεδομένων του Αμπελουργικού Μητρώου και της Βάσης Δεδομένων της Πληροφορικής, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης τον Σεπτέμβριο του 2012.

Έτσι λοιπόν ο παραγωγός από οποιαδήποτε σημείο με πρόσβαση στο διαδίκτυο (ΚΕΠ, Δήμος, οινοποιός, το σπίτι του, κ.λπ.) θα μπορεί να καταθέτει την δήλωσή του απευθείας στην βάση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Όταν θα προκύπτει διαφωνία σε επίπεδο ποικιλίας ή έκτασης αμπελοτεμαχίου η δήλωση δεν θα γίνεται πλήρως αποδεκτή παρά μόνο αν ο αμπελουργός παρουσιαστεί στο Αμπελουργικό Μητρώο και ενημερώσει για τις διαφορές αυτές, όπως ορίζεται από την Δ/νση Διαχείρισης Μητρώων.
Οι Δηλώσεις Συγκομιδής θα υπόκεινται σε έλεγχο από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως προς τις δηλωθείσες ποσότητες και ακολούθως θα γίνονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι ανά ΔΑΟΚ. 

Ταυτόχρονα θα πραγματοποιείται απογραφικός έλεγχος για τους αμπελουργούς που κατέχουν ικανοποιητικό αριθμό στρεμμάτων και δεν υπέβαλαν δήλωση συγκομιδής. Με τον τρόπο αυτό θα ενημερώνεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων άμεσα για τις συγκομισθείσες ποσότητες ανά παραγωγό, ποικιλία, Νομό κ.λ.π., ώστε να εκτιμάται ακριβέστερα και η παραγωγή σταφυλιών ανά ποικιλία.
Βέβαια στο σύστημα θα μπορούν να εισαχθούν ποσότητες, μόνο από τις οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου όσες δηλαδή έχουν τον κωδικό 1 και μόνο.
Αρχικά οι αμπελουργοί θα μπορούν να πηγαίνουν στις ΔΑΟΚ όπως γίνεται έως τώρα αλλά ο στόχος είναι σε λίγο χρόνο οι Δηλώσεις Συγκομιδής να υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά.

Ταυτόχρονα θα πρέπει οι δηλώσεις παραγωγής των οινοποιών να έχουν αναλυτικά τον κωδικό των αμπελοτεμαχίων από τα οποία προέρχονται τα οινικά τους προϊόντα. Αυτό θα ισχύει και για τα συνεταιριστικά οινοποιία, γιατί μόνο έτσι μπορεί να ελεχθεί πλήρως ο αμπελουργός.
Εκτός από αυτούς τους ελέγχους, θα πραγματοποιούνται και διασταυρωτικοί έλεγχοι των Αναλυτικών Δηλώσεων Παραγωγής που υποβάλλουν υποχρεωτικά οι οινοποιοί, με τις Δηλώσεις Συγκομιδής που υποβάλλουν οι αμπελουργοί. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλισθεί η νόμιμη παραγωγή και κάθε ποσότητα που δεν θα «εισάγεται» στο ηλεκτρονικό σύστημα θα ελέγχεται ως προς τη νομιμότητά της.

Με βάση την «δομημένη εικόνα» του αμπελουργού, που θα προκύπτει από ένα αξιόπιστο Αμπελουργικό Μητρώο με ακριβείς εκτάσεις, ποικιλίες, κατηγορίες (ΠΟΠ, ΠΓΕ), αλλά και την ετήσια συγκομιδή του, που θα εισάγεται με τη Δήλωση Συγκομιδής, θα πραγματοποιούνται επεξεργασίες και διασταυρώσεις  από το σύστημα, που θα διευκολύνουν είτε σε επίπεδο υποπεριοχής ή νομού ή και χώρας, να λαμβάνονται πολιτικές αποφάσεις, όπως οι ανάγκες αναδιάρθρωσης ή μεταβίβασης δικαιωμάτων.      

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΦΥΤΕΥΣΗΣ

Με βάση τον ισχύοντα Κανονισμό τα δικαιώματα φύτευσης οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλων μπορούν να μεταβιβαστούν. Στην Ελλάδα όμως αυτές οι μεταβιβάσεις μεταξύ αμπελουργών είναι πολύ λίγες σε αριθμό και εκτάσεις τα τελευταία 10 χρόνια.
Έτσι παρ’ ότι οι μεταβιβάσεις μπορούν να γίνουν πολύ πιο εύκολα σε σχέση με το παρελθόν δεν είναι εφικτή η πληροφόρηση που απαιτείται να υπάρχει μεταξύ των αμπελουργών. Για τον λόγο αυτό σε συνεργασία του τμήματος Αμπέλου  με την Δ/νση πληροφορικής υλοποιείται μια διαδικτυακή εφαρμογή.

Ο παραγωγός που επιθυμεί να μεταβιβάσει το δικαίωμα θα κάνει αναγγελία στο site του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο οποίο θα δηλώνει ότι επιθυμεί να μεταβιβάσει το δικαίωμά του και θα είναι δυνατόν να εκδηλώσει ενδιαφέρον ότι επιθυμεί να του μεταβιβασθεί το δικαίωμα (άδεια), όποιος παραγωγός ενδιαφέρεται σε όλη την χώρα (αφού θα ενημερώνεται για τις προϋποθέσεις μεταβίβασης). Αυτή την αναγγελία, αν τελικά οριστικοποιηθεί  ως συμφωνία θα αποστέλλεται στην αρμόδια ΔΑΟΚ για ολοκλήρωση της.
Για την διάχυση αυτής της διαδικασίας θα γίνει στο μέλλον ενημέρωση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μέσω ανακοινώσεων στον τύπο και από τις ΔΑΟΚ μέσω ανακοινώσεων στον τοπικό τύπο.

Με τον τρόπο αυτό θα λυθεί σταδιακά το πρόβλημα των μεταβιβάσεων ειδικά αν συνεχιστεί και η απαγόρευση ων φυτεύσεων και με ανάλογο τρόπο θα πρέπει να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των εγκαταλείψεων των αμπελώνων, προκειμένου να είναι διαθέσιμα αδρανή δικαιώματα σε αμπελουργούς, που τα επιθυμούν.

Το πρόβλημα αυτό είναι έντονο γιατί επίσης οι αμπελουργοί που δεν έχουν διάδοχο στην εκμετάλλευση, είναι πολύ μεγάλοι σε ηλικία και παράλληλα είναι απογοητευμένοι από τις τιμές σταφυλιών, εγκαταλείπουν τις εκμεταλλεύσεις χωρίς να επιστρέφουν τα δικαιώματα τους στο Εθνικό Αποθεματικό, ώστε αυτά να αναδιανέμονται στους ενδιαφερομένους.
Το αποθεματικό τα τελευταία χρόνια έχει διανείμει στους παραγωγούς πάνω από 25.000 στρ. με προτεραιότητα στα νησιά του Αιγαίου και Ιονίου πελάγους.